x

<

>

historia

Tradycyjnym symbolem przedsiębiorstwa i marki Autosan jest lecący bocian biały, przedstawiony w logo przedsiębiorstwa.

Historia przedsiębiorstwa sięga pierwszej połowy XIX wieku. Dwaj byli powstańcy listopadowi z zaboru rosyjskiego Mateusz Beksiński (1814–1886) i Walenty Lipiński (1813–1898) osiedlili się w Sanoku. W 1832 założyli kowalsko-kotlarski zakład rzemieślniczy, w którym rozpoczęli produkcję kotłów, narzędzi miedzianych i innych przedmiotów użytkowych.

Fabryka przechodziła różne koleje losu, w zależności od europejskich oraz krajowych koniunktury i kryzysów. W początkowych latach swej działalności fabryka produkowała sprzęt i urządzenia na potrzeby górnictwa naftowego, przemysłu gorzelniczego i browarnictwa.

W Latach 1894 - 1897 fabryka stałą się największym producentem kolejowych wagonów osobowych i towarowych oraz tramwajów.

W latach 1926 - 1928 rozpoczeła się produkcja pierwszej serii autobusów na podwoziu „Lancia".

Z dniem 1 stycznia 1958 oficjalnie funkcjonowała nowa nazwa zakładu: Sanocka Fabryka Autobusów „Autosan”. Uruchomiono wtedy produkcję autobusów pod marką San H01. Jednocześnie przedsiębiorstwo otrzymało nową nazwę Sanocka Fabryka Autobusów (Autosan). Początkowo autobusy były napędzane silnikami benzynowymi. Dopiero w 1962 model San H27 otrzymał silnik wysokoprężny z FSC Star. W 1961 rozpoczęto produkcję modelu San H25. W 1966 uruchomiono produkcję modelu San H100 z nadwoziem o konstrukcji ramowej.

W styczniu 1991 SFA Autosan przekształcono w spółkę akcyjną Autosan S.A. W dniu 2 kwietnia 1994 zawarto umowę pomiędzy Autosanem i spółką Sobiesław Zasada Centrum S.A. o konwersji długów na akcje. Umowa weszła w życie po pół roku, czyli 2 grudnia 1994. W jej wyniku większość akcji tej spółki (51%) objęła Grupa Zasada, założona przez Sobiesława Zasadę.

19 września 2013 spółka ogłosiła upadłość. Wówczas Grupa Sobiesław Zasada S.A. zbyła posiadane akcje spółki Autosan (ok. 92%), które odkupił Grzegorz Tarnawa.

modele

Autosan H6
Autobus był produkowany w wersji miejskiej, regionalnej, towos, furgon i jako więźniarka. Na podstawie wersji regionalnej powstały autobusy szkolne. Konstrukcja Autosana H6 została oparta na podwoziu lekkiej ciężarówki – Star 742. Ciężarowe pochodzenie konstrukcji wymusiło zastosowanie wysokiej płyty podłogowej oraz rozwiązań stosowanych w ciężarówkach. Z drugiej strony pozwoliło na obniżenie kosztów konstrukcji oraz pośrednio obniżyło koszty eksploatacji. Wnętrze w prototypach posiadało klasyczny układ siedzeń 2+2. Ostatni rząd miał jednak 4 miejsca. Dodatkowo w wersji miejskiej zastosowano poręcze dla pasażerów stojących. Pierwszy i czwarty rząd siedzeń zostały ustawione odwrotnie do kierunku jazdy, ze względu na usytuowanie ich nad nad kołami.
Autosan H9
Po nawiązaniu współpracy z jugosłowiańską firmą "Karoserija – 11 Oktomvri" ze Skopje (obecnie Macedonia) zbudowano 15 prototypowych egzemplarzy 9-metrowego autobusu w wersjach: miejskiej, podmiejskiej, międzymiastowej i turystycznej (1967) o oznaczeniu Sanos A9. Wnętrze pojazdu dostosowane zostało do przewozu 38 pasażerów na miejscach siedzących. Do napędu wykorzystano 6-cylindrowy rzędowy silnik wysokoprężny typu SW-400 o pojemności skokowej 6540 cm³ i mocy 92 kW (125 KM).

Produkowany był on na licencji firmy British Leyland w WSW Andoria w Andrychowie. Umieszczony został wzdłużnie za tylną osią, pozwoliło to na wygospodarowanie przestrzeni pod podłogą na luki bagażowe. Prototypy charakteryzowały się nadwoziem typu wagonowego opartym na ramowej konstrukcji połączonej z kratownicowym szkieletem. Długość całkowita nadwozia wynosiła 9160 mm, rozstaw osi 4000 mm, masa własna zaś 7444 kg. Autobus mógł rozpędzić się do 96 km/h, zużywając przy tym średnio 27 litrów paliwa na 100 km. Autobus miał trafić do produkcji seryjnej w roku 1969.
Autosan A0808T Gemini
Prace nad modelem Gemini rozpoczęły się w 2002 roku, w którym prawdopodobnie powstał pierwszy prototyp. Opracowano dwie wersje, Autosan A0808T.01.01 Gemini (Standard) dla komunikacji międzymiastowej (zwany czasem Autosan A0808T Gemini II) oraz Autosan A0808T.01.03 Gemini (Lux) dla turystycznej.

W obu wersjach zastosowano 4-cylindrowy silnik Cummins ISBe o mocy maksymalnej 125 kW (170 KM) przy 2500 obr./min. i pojemności 3890 lub 3922 cm³, spełniający wymagania normy emisji spalin Euro 3. Współpracuje on z sześciobiegową manualną skrzynią biegów ZF 6S-890. Konstrukcję autobusu stanowi podłużnicowo-kratownicowa rama, połączona ze stalowym szkieletem nadwozia. Poszycie boczne, wykonane jest z blachy nierdzewnej, a ścianę czołową z tworzyw sztucznych wklejono do szkieletu. Drzwi oraz klapy bagażników wykonane zostały z aluminium. Wszystkie szyby są wklejane do nadwozia. Pod podłogą znajduje się luk bagażowy o pojemności 3 m³, zaś we wnętrzu dodatkowo zamontowano półki podsufitowe na bagaż.
Autosan A8V Wetlina
Model ten po raz pierwszy zaprezentowany został w 2007 roku na targach Transexpo.

Konstrukcja nadwozia została wykonana z rur stalowych o przekroju kwadratowym i prostokątnym, łączonych za pomocą spawania. Poszycie zewnętrzne, wklejone do szkieletu, wykonano z materiałów odpornych na korozję - stali nierdzewnej i tworzyw sztucznych. W porównaniu do poprzedniego modelu zrezygnowano z miejsca obok kierowcy, który ma teraz naprawdę dużą kabinę do wykorzystania. Dzięki większym wymiarom i lepszemu rozplanowaniu wnętrza odmiany Wetliny mogą przewieźć więcej pasażerów niż odpowiadające im wersje Soliny.
Autosan Sancity 10LF
We wrześniu 2011 roku podczas targów Transexpo 2011 zaprezentowano czwarty model należący do modułowej rodziny niskopodłogowych autobusów miejskich M1xLx. Mający około 10 metrów długości, model Autosan Sancity 10LF (wewnętrzne oznaczenie producenta – M10LF) opracowany został jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie krajowych przedsiębiorstw komunikacyjnych na pojazdy do realizacji przewozów na liniach o mniejszym obciążeniu.

Produkcję rozpoczęto w 2012 roku, pierwszym odbiorcą seryjnych egzemplarzy zostało przedsiębiorstwo MPK Rzeszów. W 2013 roku wyeksportowano pierwszy egzemplarz modelu Sancity 10LF na rynek włoski.